Đại diện VCPMC cho biết, thời gian qua, tình trạng vi phạm bản quyền tác giả âm nhạc diễn ra tràn lan, trong đó có nhiều liveshow âm nhạc của các nghệ sỹ tên tuổi.
Theo thông tin từ Trung tâm Bảo vệ Quyền Tác giả Âm nhạc Việt Nam VCPMC, trong thời gian qua, nhiều liveshow âm nhạc của các nghệ sỹ hàng đầu như Bằng Kiều, Khánh Ly… vi phạm bản quyền tác giả âm nhạc.
Cố ý vi phạm
Tình trạng các vụ việc vi phạm xảy ra tràn lan, việc xử lý vi phạm, hậu kiểm chưa đáp ứng kịp thời và giải quyết dứt điểm. Số lượng chương trình biểu diễn có xảy ra hành vi xâm phạm quyền tác giả lên tới con số hàng trăm chương trình. Đó là chỉ tính riêng riêng các chương trình với quy mô lớn mà VCPMC phát hiện được, thông tin từ VCPMC cho biết.
Đại diện bộ phận pháp chế của VCPMC nhấn mạnh, hành vi xâm phạm quyền tác giả là cố ý. Mặc dù VCPMC đã gửi cảnh báo, đề nghị đến các đơn vị tổ chức biểu diễn nhưng hầu hết các đơn vị đều tìm cách né tránh thực hiện quy định về quyền tác giả; từ đó dẫn tới tình trạng quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tác giả bị xâm phạm, gây nên nhiều bức xúc cho các tác giả sáng tác âm nhạc.
Thời gian vừa qua, có tám vụ việc xâm phạm quyền tác giả ở lĩnh vực biểu diễn đã được khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền: live concert Quang Hà Trăm năm không quên diễn ra ngày 23/7/2017 tại Thành phố Hồ Chí Minh; chương trình Để nhớ một thời ta đã yêu 6 với chủ đề Một thuở yêu ngườidiễn ra ngày 6/7/2018 tại Thành phố Hồ Chí Minh; chương trình Như một lời chia tay của Khánh Lydiễn ra ngày 1/9/2018 tại Đà Nẵng; liveshow Câu chuyện Bằng Kiều diễn ra ngày 18,19/8/2018 tại Hà Nội; liveshow Ưng Hoàng Phúc diễn ra ngày 10/3/2018 tại Hà Nội; liveshow Duy Trường - Tôi yêu diễn ra ngày 24/3/2018 tại Hà Nội; liveshow Nhạc tình muôn thuở 6 diễn ra ngày 17/6/2018 tại Hà Nội; liveshow Nhạc tình muôn thuở 7 diễn ra ngày 28/7/2018 tại Đà Nẵng.
Kiến nghị không cấp phép khi chưa có ý kiến tác giả
Theo VCPMC, hiện nay, nhiều tác giả bán độc quyền ca khúc do chính tác giả đó sáng tác cho ca sỹ hoặc một số đơn vị cả trong nước và quốc tế sử dụng có thời hạn. Trong thời gian đó, các ca sỹ và các đơn vị tổ chức khác không được sử dụng những ca khúc này.
Ảnh minh họa. Nguồn: whatiscopyright.org
Những tác giả nói trên đã thông báo cho VCPMC bằng văn bản về việc này. Nếu VCPMC vẫn cố tình cấp phép thì sẽ bị khởi kiện. Trong khi đó, nhiều đơn vị quản lý nhà nước vẫn cấp phép biểu diễn các ca khúc tài sản riêng của tác giả. Bởi vậy, đơn vị cấp phép sẽ liên đới trách nhiệm, đại diện VCPMC cho hay.
Ngoài ra, đại diện bộ phận pháp chế của VCPMC cũng cho biết thêm, theo yêu cầu của các tác giả trong nước và quốc tế, VCPMC buộc phải uỷ quyền đại diện các tác giả cho văn phòng luật sư; từ đó, văn phòng luật sư làm văn bản gửi các cơ quan quản lý nhà nước. Cục Nghệ thuật Biểu diễn cũng như Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Sở Văn hóa và Thể thao các tỉnh/thành phố không được tùy tiện cấp phép sử dụng ca khúc khi chưa có ý kiến tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả. Bởi, đây là tài sản riêng của tác giả.
VCPMC đề xuất cơ quan quản lý nhà nước xem xét lại sự bất cập, hệ lụy và những thiệt hại đối với tác giả, người sáng tạo từ việc hủy bỏ quy định về quyền tác giả tại Nghị định số 142/2018/NĐ-CP [quy định hồ sơ xin cấp phép phải có văn bản thỏa thuận được sự đồng ý của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả - PV].
Cụ thể, Nghị định 142/2018/NĐ-CP thì cho phép bãi bỏ thành phần hồ sơ gồm 1 văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả hoặc bản sao hợp đồng hoặc văn bản thỏa thuận với tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả. Trước đó, theo Nghị định số 15/2016/NĐ-CP, văn bản này bắt buộc phải có.
Từ đó, VCPMC cho rằng, cần thiết phải có quy định rõ, cụ thể về thực hiện nghĩa vụ xin phép và trả tiền sử dụng quyền tác giả tại hồ sơ, thủ tục cấp giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật và giấy phép phê duyệt nội dung sản phẩm có liên quan đến nghệ thuật biểu diễn tại Dự thảo Nghị định quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn; trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh các sản phẩm có liên quan đến nghệ thuật biểu diễn dưới các định dạng khác nhau.
Thời gian gần đây, dư luận ồn ào khi nhạc sỹ Tạ Quang Thắng cho rằng, anh và người đại diện không đồng ý việc ban tổ chức chương trình Tôn vinh Nữ hoàng thương hiệu Việt Nam 2019 sử dụng ca khúc Sống như những đóa hoa. Tuy nhiên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vĩnh Phúc lại cấp phép biểu diễn ca khúc này trong chương trình.
Tác phẩm âm nhạc đi tìm tên tác giả
